Orijentiring
Orijentiring je sport u kojem takmičar, samo uz pomoć karte i kompasa, treba da za najkraće vreme na terenu pronađe određene kontrolne tačke, redosledom kako je to obeleženo na karti.
Za razliku od atletskih i drugih trka, gde se trči na strogo određenoj i obeleženoj stazi, u orijentiringu su strogo određene samo tačke do kojih je potrebno doći, a izbor puta od jedne tačke do druge takmičar samostalno određuje, koristeći putanje kroz šumu, livadu, pored potoka, kroz jaruge, oko brda, preko brda i to sve sa ciljem da, overavajući sve kontrolne tačke, najbrže stigne do cilja.
Na startu takmičar dobija kartu na kojoj su ucrtane kontrolne tačke koje mora da obiđe. Startuje se pojedinačno u određenim vremenskim intervalima. Na karti je posebnim simbolima obeležena konfiguracija terena (izohipse), vegetacija (prohodnost, gustina vegetacije), građeni objekti (putevi, staze, kuće, mostovi, ograde...), prirodni objekti (reke, izvori, stene, rupe, jaruge, močvare…). Koristeći ove simbole, na osnovu svog znanja i iskustva u čitanju karte i fizičke pripremljenosti, takmičar donosi odluku koju putanju će odabrati, kako bi najbrže obišao celu stazu i pronašao sve kontrolne tačke.
Takmičar kod sebe ima čip pomoću kojeg overava dolazak na kontrolu i kojim se meri vreme provedeno na stazi.
DISCIPLINE
Sprint - trči se na karti razmere 1:5.000, najčešće u urbanim prostorima, dužina staze je oko 3 km, a pobedničko vreme je oko 15 minuta.
Srednje distance - trče se na karti razmere 1:10.000, po šumi, dužina staze je od 4-6 km, a pobedničko vreme je oko 40 minuta.
Duge distance - trče se na kartama razmere 1:10.000 ili 1:15.000, po šumi, dužina staze može biti od 8-15 km, a pobedničko vreme je oko 80 minuta.
Posebno zanimljive i uzbudljive su trke štafeta koje mogu imati od tri do deset članova u ekipi. U skandinavskim zemljama su popularne noćne štafete sa 7 ili 10 članova u ekipi i okupljaju oko 20.000 takmičara.
Orijentiring prvi put se spominje na Švedskoj vojnoj akademiji Karlberg 1886. godine i predstavlja „kretanje po nepoznatom zemljištu uz pomoć karte i kompasa“. Za početak orijentiringa uzima se 28. maj 1893. godine, kada su Švedski oficiri organizovali takmičenje u okviru sportskog prvenstva garnizona u Stokholmu. Prvo civilno takmičenje organizovano je 31. oktobra 1897. godine u okolini Osla u Norveškoj. Staza je tada bila duga 10,5 km, a imala je svega tri kontrolne tačke. Vreme pobednika je bilo 1 sat, 47 minuta i 7 sekundi.
Prvo takmičenje u Srbiji za koje postoji pisani trag, organizovao je Planinarski savez Vojvodine na Fruškoj Gori 29.11.1949. godine. Prva pojedinačna takmičenja u JNA, po pravilima Međunarodne orijentiring federacije (IOF) na kartama razmere 1:15000, organizovana su krajem sedamdesetih godina u Tehničkom školskom centru u Zagrebu. Raspadom SFRJ prekinut je i kontinuitet u sportskoj orijentaciji u Vojsci. Sredinom devedesetih godina, u Drinskoj diviziji shvataju značaj orijentiringa i organizuju ekipna orijentaciona takmičenja koja su ličila na orijentiring biatlon, jer je na jednoj od kontrolnih tačaka bilo obavezno gađanje iz pištolja. Ovakva forma takmičenja bila je prihvaćena i na prvenstvima Vojske.
Prvo učešće pripadnika VS na Svetskom vojnom prvenstvu u orijentiringu bilo je 1996. godine u Sankt Peterburgu u Rusiji, gde smo bili pozvani iako Srbija tada još nije bila članica CISM. Prijemom Srbije u članstvo CISM, od 2004. godine počela su se primenjivati pravila Međunarodne orijentiring federacije prilikom organizovanja orijentiring takmičenja u Vojsci. Od tada do danas ekipa VS je zapaženo učestvovala na svim svetskim vojnim prvenstvima, u konkurenciji profesionalaca u ovom sportu koji godišnje imaju preko 700 časova treninga. Danas gotovo da nema orijentiring takmičenja u Srbiji, da neko od pripadnika Vojske nije na pobedničkom postolju. Takođe, pripadnici VS su nezaobilazni članovi reprezentacije Srbije na regionalnim i svetskim prvenstvima.
Za budućnost ovog sporta u Vojsci Srbije brine se orijentiring sekcija u Vojnoj akademiji i Vojnoj gimnaziji koja broji oko 40 članova koji vredno treniraju, uspešno se takmiče u svojim kategorijama i spremaju se da zauzmu mesta u civilnoj i vojnoj reprezentaciji Srbije.
FOTOGALERIJA
